null

Światowy Dzień Choroby Parkinsona

Drukuj otwiera się w nowej karcie
Czerwony tulipan – symbol wiosny, stał się równocześnie symbolem choroby Parkinsona. Początkowo był symbolem EPDA czyli Europejskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona. W 1997 roku Światowa Grupa Robocza Choroby Parkinsona działająca przy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wydała rekomendacje aby symbol ten był używany na całym świecie. Choroba Parkinsona to druga  na świecie (po chorobie Alzhaimera) pod względem występowania choroba neurodegeneracyjna, która jest konsekwencją patologicznego procesu obumierania komórek nerwowych . Jest to proces nieodwracalny, w wyniku którego zanika dopamina czyli neuroprzekaźnik produkowany w istocie czarnej ośrodkowego układu nerwowego.  Bez dopaminy, mózg nie może wysyłać sygnałów dla automatycznych ruchów i ciało zaczyna się mylić. Schorzenie objawia się zaburzeniami ruchu, takimi jak drżenie rąk i nóg w spoczynku, powłóczenia nogami, sztywności mięśni, problemy z mimiką twarzy, ale także zaburzeniami emocjonalnymi czy depresją. Mogą one występować przez wiele lat zanim pojawią się pełne objawy. Choroba Parkinsona inaczej drżączka poraźna to jedna z najczęstszych chorób  układu nerwowego. Szacuje się, że około 10 milionów ludzi na świecie jest dotkniętych tą chorobą. Wiedza o Parkinsonie w Polsce jest bardzo powierzchowna. Według danych choruje w naszym kraju  ok. 70-100 tysięcy ludzi. Dokładna przyczyna choroby wciąż nie jest do końca poznana, dlatego stosuje się leczenie objawowe. Leki przepisywane przez lekarza łagodzą objawy choroby na wszystkich jej etapach czyli hamują rozwój choroby ale jej nie leczą. Zdiagnozowanie choroby Parkinsona jest trudnym momentem dla człowieka. Pacjenci najczęściej reagują lękiem lub  załamaniem psychicznym wywołanym obawą przed nieznanym. Dlatego potrzebna jest rzetelna informacja o schorzeniu, aby chory nie błądził w domysłach i niepewności. Nie wolno lekceważyć nowych objawów, które się pojawiły (u nas lub u osoby bliskiej) i uczulić na nie swojego lekarza rodzinnego, aby ten właściwie pokierował dalszą diagnostyką w celu rozpoznania przyczyny niepokojących symptomów i podjęcia właściwego leczenia. Rozpoznanie choroby powinno być postawione przez neurologa specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu chorób pozapiramidowych czyli powodujących zaburzenia ruchu, chodu, sztywność, drżenie. Objawy specyficzne dla choroby Parkinsona:
  1. Spowolnione ruchy – bradykinezja czyli wolniejsze ubieranie się, chodzenie, mówienie.
  2. Drżenie spoczynkowe - ręka lub noga drży gdy chory nie wykonuje żadnej czynności nią.
  3. Ból karku, nie można zdiagnozować przyczyny.
  4. Zmiana charakteru pisma tzw. drobienie liter czyli mikrografia.
  5. W czasie chodzenia chory nie balansuje jedną kończyną górną, a ta lekko zgina się w stawie łokciowym i nadgarstku
  6. Sztywność mięśni – ból, dyskomfort podczas ruchów kończyny co doprowadza do charakterystycznej pochylonej sylwetki.
  7. Pojawiają się zaburzenia mimiki twarzy tzw. twarz maskowata czy twarz pokerzysty, pozbawiona uśmiechu.
  8. Niestabilność postawy – odczuwanie zawrotów głowy.
  9. Charakterystyczna asymetria, jednostronny początek objawów.
  10. Zaczepianie nogą o nierówności podłoża tzw. niekontrolowane potknięcia.
Niestety często w/w objawy gdy występują pojedynczo przypisywane są chorobom zwyrodnieniowym czy „normalnemu” procesowi starzenia się człowieka. Chora osoba zauważa u siebie utratę równowagi, łatwiej jest chodzić do tyłu niż do przodu. Pojawia się „chwila zamrożenia” czyli nie można się ruszyć, czasami talki stan  trwa to około 10 minut. Chory ma   poczucie, że stopy przykleiły się do podłoża. Pojawia się przerywany sen, brak kontroli na płynącą śliną z ust, trudności z uśmiechem. Życie z tą chorobą nie jest łatwe. Bardzo ważne jest zrozumienie i życzliwość społeczeństwa dla osób chorych a także wsparcie dla rodziny, przyjaciół i opiekunów tych osób. Niestety dotyka ona coraz więcej osób przed 40 rokiem życia. Rozpoznanie początkowego stadium choroby Parkinsona jest bardzo trudnym zadaniem dla lekarza. Należy wykonać wiele badań:
  1. badania laboratoryjne, które pomogą wykluczyć inne choroby dające podobne objawy (TSH, morfologia, próby wątrobowe, poziom glukozy, kreatyniny, mocznika, elektrolitów, poziom wit. B12);
  2. badania obrazowe: tomografia komputerowa mózgu (CT), elektroencefalografia (EEG) i rezonans magnetyczny (MRI) nie wykazują istotnych zmian;
  3. badania genetyczne są bardzo kosztowne;
  4. test lewadopą – pacjentowi podaje się preparat zawierający lewadopę, jeżeli po jego zażyciu nastąpi poprawa oznacza to, że pacjent cierpi na chorobę Parkinsona;
  5. badanie neuropsychologiczne i neuropsychiatryczne, które ma na celu określenie z jakim rodzajem zaburzeń emocjonalnych i poznawczych boryka się pacjent.
Czy można zatrzymać chorobę Parkinsona? Leki i operacje poprawiają funkcjonowanie pacjenta i działają tylko na objawy chorobowe. Niestety nie spowalniają postępu choroby czyli nie leczą przyczyny tego schorzenia. Choroba postępuje swoim własnym tempem, niezależnie od wszelkich działań lekarskich. Wczesne rozpoznanie choroby ma ogromne znaczenie, ponieważ należy jak najszybciej rozpocząć  jej leczenie.

Źródło: Oddział Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w m.st. Warszawie